Sermaye Piyasası Kurulu'nun Oluşumu
Sermaye Piyasası Kurulu, tasarrufların menkul kıymetlere yatırılarak halkın iktisadi kalkınmaya etkin ve yaygın bir şekilde katılmasını sağlamak ve sermaye piyasasının güven, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarının korunmasını düzenlemek ve denetlemek amacıyla 28.7.1981 tarihli 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile kurulmuştur.
13 Ocak 1982 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile Kurul Başkan, Başkan Vekili, Üyelerin atanması yapılmış, yine aynı tarihten başlamak üzere Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliği yürürlüğe girmiş ve Kurul’un tüm karar organ ve teşkilatının oluşumu tamamlanmıştır. Sermaye Piyasası Kurulu Karar Organının 25.1.1982 tarihindeki ilk toplantısında (Karar No: 1; Toplantı No: 1) Kurul Başkanlığının Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilat Şeması ve Personel Kadrosu oybirliği ile kabul edilmiştir.
Söz konusu Kanunu yürürlükten kaldıran 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile Kurulun görev, yetki ve sorumlulukları yeniden düzenlenmiştir.
Kurul idari ve mali özerkliğe sahip bir kamu tüzel kişisidir ve kendisine verilen görev ve yetkileri kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak yerine getirir ve kullanır. Kurulun ilgili olduğu bakanlık, Hazine ve Maliye Bakanlığıdır. Kurulun merkezi İstanbul'dadır [i].
Sermaye piyasasının güven açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını ve tasarruf sahiplerinin yani yatırımcıların hak ve yararlarının korunmasını sağlamak hedefleri doğrultusunda, Kurulun temel amaçları;
- Sermaye piyasalarının ve kurumlarının işleyiş kurallarını belirlemek,
- Piyasadan fon kullanan şirketlerin belli kurallara uygun olarak en iyi şekilde yararlanmalarını sağlamak,
- Sermaye piyasasına yatırım yapan tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarını korumak,
- Piyasaların adil ve etkin çalışmasını sağlamaktır.
Sermaye Piyasası Kurulu, Kurul Karar Organı ve Başkana bağlı olarak Kurul faaliyetlerini yürüten teşkilattan oluşur.
Kurul Karar Organı
Kurul Karar Organı, biri başkan, biri ikinci başkan olmak üzere yedi üyeden oluşur. Kurul Başkanı, Başkanlık teşkilatının da başıdır.
Başkan, ikinci başkan, başkan vekili ve üyeler, Cumhurbaşkanınca atanır.
Başkanın izin, hastalık, yurt içi ve yurt dışı görevlendirme ve görevde bulunmadığı diğer haller ile görevden alınması veya üyeliğinin düşmesi durumlarında ikinci başkan, onun da bulunmadığı hallerde başkan vekili Başkana vekalet eder. Kurul başkan ve üyelerinin görev süresi dört yıldır.
Hizmet Birimleri
Kurul çalışmaları Kurul başkanına bağlı Başkan Yardımcılıkları altında çalışan hizmet birimleri tarafından yürütülmektedir.
Hizmet birimleri;
- Denetleme Dairesi
- Ortaklıklar Finansmanı Dairesi
- Aracılık Faaliyetleri Dairesi
- Kurumsal Yatırımcılar Dairesi
- Piyasa Gözetim ve Denetim Dairesi
- Araştırma Dairesi
- Muhasebe Standartları Dairesi
- Bilgi İşlem, İstatistik ve Enformasyon Dairesi
- Hukuk İşleri Dairesi
- İdari ve Mali İşler Dairesi
- Kurumsal İletişim Dairesi
- Strateji Geliştirme Dairesi'nden oluşmaktadır.
Hizmet birimleri daire başkanlıkları ile bunlara bağlı olarak çalışan daire başkan yardımcıları, uzmanlar ile müdürlükler bünyesindeki servisler ve memurlardan oluşmaktadır.
[i] Kurul merkezinin İstanbul’a taşınmasına ilişkin iş ve işlemler tamamlanıncaya kadar Kurulun merkezi Ankara’dır.